પાકિસ્તાની અધિકારીને ‘પર્સોના નોન ગ્રેટા’ જાહેર કરી ભારત છોડવાનો આદેશ: કડક કૂટનિકી પગલું
ભારત સરકારે પાકિસ્તાન હાઈ કમિશનમાં કાર્યરત વધુ એક અધિકારીને “પર્સોના નોન ગ્રેટા” જાહેર કર્યો છે. આના અર્થ છે કે હવે એ અધિકારી ભારતમાં રહેશો નહિ અને તેમને 24 કલાકની અંદર દેશ છોડવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો છે. ભારતે આ પગલું ત્યારે લીધું છે જ્યારે ભારત-પાકિસ્તાન સંબંધો પહેલેથી જ તણાવપૂર્ણ સ્થિતિમાં છે.
શિસ્તવિરોધી વર્તનનો આરોપ
આ અધિકારી પર આરોપ છે કે તેમણે પોતાના કૂટનિક દરજ્જાની મર્યાદા ઊલંઘી હતી અને તેમનું વર્તન ભારત સરકારની ધારણાને અનુલક્ષીને યોગ્ય ન હતું. એટલે તેમનો કૂટનિક દરજ્જો પાછો ખેંચવામાં આવ્યો છે. બુધવારે તેમને સ્પષ્ટ વિધાન સાથે ડિમાર્ચ આપીને જણાવી દેવામાં આવ્યું કે એમનું વર્તન ભારત માટે સ્વીકાર્ય નથી.
ડિમાર્ચ શું હોય છે?
ડિમાર્ચ એટલે કે રાજદ્વારી વિરોધ પત્ર—જે દેશમાં તૈનાત કૂટનિક કર્મચારીની અયોગ્ય આચરણ સામે સરકારે સત્તાવાર રીતે વિરોધ વ્યક્ત કરે છે. આવા પત્રમાં સ્પષ્ટ રીતે એ જણાવી દેવાય છે કે કોઈ કૂટનિક અધિકારનો દુરુપયોગ સહન ન કરાશે.
‘પર્સોના નોન ગ્રેટા’ –Diplomatic Circle માં કડક પગલું
“પર્સોના નોન ગ્રેટા” એ ખૂબ જ ગંભીર રાજદ્વારી પગલું છે. જ્યારે કોઈ અધિકારી યજમાન દેશના નિયમો કે કૂટનિક શિષ્ટાચારના વિરોધમાં વર્તે, ત્યારે તેને એ દેશ માટે “અનિચ્છનીય વ્યક્તિ” જાહેર કરવામાં આવે છે. ત્યારે તેને તાત્કાલિક દેશ છોડવો ફરજિયાત બને છે.
દ્વિપક્ષીય તણાવ વચ્ચે આ કાર્યવાહીનું મહત્વ
આ ઘટના એ સમયગાળામાં થઈ છે જ્યારે ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે સંબંધો સંવેદનશીલ છે. આ પ્રકારના નિર્ણયો બંને દેશો વચ્ચેના દૂરસંવાદને વધુ ઘનિષ્ઠ બનાવે તે પહેલાં જ રાજદ્વારી પગલાં લેવાઈ રહ્યા છે. ભારતે પણ ફરી એકવાર એ સંકેત આપ્યો છે કે, કૂટનિક મર્યાદાની અવગણના કોઇપણ સ્તરે સહન કરવામાં નહીં આવે.
